Multitasken bestaat niet: stop en verhoog productiviteit en verlaag stress

Je kent het vast wel: je probeert je inbox bij te werken terwijl je aan een belangrijk telefoongesprek deelneemt, of je probeert een presentatie in elkaar te zetten terwijl je snel een boterham naar binnen werkt. Multitasken lijkt een slimme manier om tijd te besparen, toch? Maar hier komt de verrassing: multitasken kan juist meer stress veroorzaken en je productiviteit verminderen. Laten we eens kijken waarom het een goed idee is om met multitasken te stoppen en hoe je dit kunt aanpakken.

De illusie van multitasken

We denken vaak dat multitasken ons efficiënter maakt, maar onderzoek laat zien dat onze hersenen niet echt zijn ontworpen voor het gelijktijdig uitvoeren van meerdere complexe taken. In plaats van tijd te besparen, schakelen we eigenlijk voortdurend tussen taken, wat onze productiviteit vermindert en de kans op fouten vergroot. Eigenlijk verdeel je je aandacht tussen de taken. Rubinstein, Meyer en Evans ontdekten in 2001 dat elke keer dat we schakelen tussen taken, we eigenlijk een beetje van onze mentale energie verliezen. Dit heet "taakwisselkosten" en het kan behoorlijk oplopen! [1]

Hun onderzoek toonde aan dat multitasken leidt tot lagere prestaties en verhoogde kans op fouten. In hun studie gebruikten Rubinstein, Meyer en Evans diverse experimenten om de impact van multitasken op cognitieve prestaties te meten, en ze ontdekten dat zelfs korte onderbrekingen van enkele seconden onze efficiëntie drastisch kunnen verminderen.

Multitasken bestaat niet: verleiding die alleen verliezers kent

De stress van constant schakelen

Elke keer dat je van de ene taak naar de andere schakelt, verbruikt je brein extra energie. Dit constante schakelen kan leiden tot mentale vermoeidheid en verhoogde stressniveaus. Het zorgt ervoor dat je je opgejaagd voelt en minder effectief werkt. Een zekere Linden vond in 2007 dat multitasking niet alleen onze cognitieve functies belast, maar ook onze stresshormonen zoals cortisol en adrenaline verhoogt. [2] Dit kan resulteren in een aanhoudend gevoel van stress en onrust.

Multitasken lijkt misschien een manier om meer gedaan te krijgen in minder tijd, maar in werkelijkheid creëert het vaak meer stress. Je hersenen moeten extra hard werken om constant tussen verschillende taken te schakelen. Dit schakelen kost niet alleen tijd maar ook mentale energie. Het resultaat? Je voelt je uitgeput, overweldigd en minder productief dan wanneer je je op één taak tegelijk zou concentreren. De verhoogde niveaus van cortisol en adrenaline als gevolg van multitasken dragen bij aan een chronisch gestrest gevoel, wat je algehele welzijn negatief beïnvloedt.

Verbeterde focus en productiviteit

Door je op één taak tegelijk te concentreren, kun je dieper en efficiënter werken. Dit wordt ook wel 'monotasken' genoemd. Wanneer je je volledig richt op één activiteit, verbeter je je concentratie en ben je uiteindelijk sneller klaar. Bovendien levert het voltooien van taken een gevoel van voldoening op, wat weer stress kan verminderen.

De American Psychological Association (APA) heeft aangetoond dat multitasken je productiviteit met wel 40% kan verminderen en dat het tot 50% langer kan duren om een taak te voltooien. [3] Monotasken kan je helpen om niet alleen sneller, maar ook met meer voldoening te werken. Door je aandacht volledig op één taak te richten, kun je dieper nadenken, creatiever zijn en kwalitatief beter werk leveren.

Multitasken kan je productiviteit met wel 40% verminderen waardoor het tot 50% langer kan duren om een taak te voltooien.
 - American Psychological Association (APA) -

In een onderzoek van de APA werd aangetoond dat multitasken leidt tot een aanzienlijke afname van de productiviteit. Dit komt doordat ons brein moeite heeft om snel en efficiënt te schakelen tussen verschillende taken, wat resulteert in verhoogde tijd en moeite om elke taak te voltooien. De studie suggereert dat singletasken niet alleen de productiviteit verhoogt, maar ook de kwaliteit van het werk verbetert, omdat je je volledig kunt concentreren op één taak zonder onderbrekingen.

Multitasken bestaat niet: tips hoe verder

1. Maak een takenlijst: Noteer je taken en werk ze één voor één af. Dit helpt je om georganiseerd te blijven en je niet overweldigd te voelen.

2. Gebruik de Pomodoro-techniek: Werk 25 minuten aan een taak, neem een korte pauze, en herhaal dit weer. Dit helpt je om gefocust te blijven en regelmatig te rusten.

3. Beperk afleidingen: Zet meldingen van je telefoon en computer uit tijdens het werken. Creëer een werkruimte waar je ongestoord kunt werken.

4. Stel prioriteiten: Begin met de belangrijkste taken en werk naar beneden. Dit zorgt ervoor dat je je energie en aandacht besteedt aan wat er echt toe doet.

Door je te concentreren op één taak tegelijk, kun je niet alleen de kwaliteit van je werk verbeteren, maar ook je stressniveau verlagen. Het opstellen van een duidelijke takenlijst helpt je om gestructureerd te werken en een gevoel van controle te behouden. De Pomodoro-techniek is een uitstekende methode om je focus te behouden en voorkomt mentale vermoeidheid door regelmatige pauzes te nemen.

Het beperken van afleidingen is cruciaal in onze digitale wereld. Meldingen van e-mails, sociale media en andere apps kunnen je gemakkelijk uit je concentratie halen. Door deze meldingen uit te schakelen tijdens je werktijd, creëer je een omgeving waarin je je volledig kunt richten op de taak die voor je ligt. Prioriteiten stellen helpt je om je tijd en energie te besteden aan de taken die het belangrijkst zijn, waardoor je effectiever en efficiënter kunt werken.

Wetenschappelijke ondersteuning

Onderzoek heeft aangetoond dat multitasken de productiviteit met wel 40% kan verminderen en dat het tot 50% langer kan duren om een taak te voltooien (American Psychological Association, 2006). [3] Door te focussen op een enkele taak kun je efficiënter werken en je stressniveau aanzienlijk verlagen. Multitasking kan een verleidelijke gewoonte zijn, vooral in een snelle werkomgeving, maar de voordelen van focussen op één enkel doel zijn duidelijk. Door je aandacht te richten op één taak tegelijk, kun je niet alleen beter werk leveren, maar ook een gezondere en meer gebalanceerde werkwijze ontwikkelen.

Volgens onderzoek van Psychologie Magazine vindt 2/3e van de Nederlanders zichzelf namelijk goed in multitasking. 1 op de 5 beweert zelfs makkelijk 5 taken te kunnen combineren, terwijl de meesten denken dat ze 3 handelingen tegelijkertijd kunnen uitvoeren. Als met deze handelingen het ademhalen, bloed rondpompen en eten verwerken zouden worden bedoeld, kunnen we inderdaad veel dingen tegelijk doen. Dat komt omdat die taken onbewust worden uitgevoerd, net zoals autorijden voor een geoefende bestuurder (gas geven, schakelen, sturen, remmen, opletten). Uit onderzoek aan de Rijksuniversiteit van Groningen (2012) is gebleken dat het werkgeheugen in ons brein maar 1 ding op een bepaald moment bewust kan verwerken. Komt er nog een element bij, dan wordt er eentje naar het langetermijngeheugen verplaatst. Er wordt eerst een taak afgerond, waarna we razendsnel overschakelen op de volgende, maar deze moet dan wel eerst uit het langetermijngeheugen worden teruggehaald.

We zijn dus niet aan het multitasken, maar aan het switchtasken. Dat schakelen gaat overigens razendsnel, namelijk 0,7 van een seconde, maar in die tijd kunnen we geen nieuwe informatie opnemen. Zolang er dus geen veranderde omstandigheden ontstaan tijdens het autorijden en gelijktijdig whatsappen, kan het best lang goed gaan. Maar wanneer je plotseling moet remmen kan die 0,7 van een seconde ernstige gevolgen hebben. Switchtasken kost ons meer energie dan wanneer we ons slechts op 1 taak focussen (singletasken). Dat komt doordat ons brein maar 1 taak kan kiezen als prioriteit. (bron)

Conclusie

Het lijkt misschien verleidelijk om meerdere dingen tegelijk te doen, vooral in onze hectische wereld waar efficiëntie koning lijkt te zijn. Echter, onderzoek toont aan dat multitasken juist averechts werkt: het verhoogt je stressniveau, vermindert je productiviteit en leidt tot meer fouten. Door te kiezen voor monotasking – het focussen op één taak tegelijk – kun je niet alleen je werk sneller en beter afmaken, maar ook een gevoel van voldoening en controle ervaren.

Het implementeren van eenvoudige strategieën zoals het maken van een takenlijst, het gebruik van de Pomodoro-techniek, het beperken van afleidingen en het stellen van prioriteiten kan een wereld van verschil maken. Deze aanpak helpt je om efficiënter te werken en tegelijkertijd je stressniveau te verlagen.

Dus de volgende keer dat je in de verleiding komt om te multitasken, herinner jezelf eraan dat je met monotasking veel meer bereikt. Probeer het uit en ontdek hoe deze kleine verandering een grote impact kan hebben op je dagelijkse leven en welzijn. Jij verdient het om stressvrij en productief te zijn!

Bronnen:

[1] Rubinstein, J. S., Meyer, D. E., & Evans, J. E. (2001). Executive control of cognitive processes in task switching. *Journal of Experimental Psychology: Human Perception and Performance, 27*(4), 763-797. https://doi.org/10.1037/0096-1523.27.4.763 

[2] Linden D. E. (2007). What, when, where in the brain? Exploring mental chronometry with brain imaging and electrophysiology. Reviews in the neurosciences, 18(2), 159–171. https://doi.org/10.1515/revneuro.2007.18.2.159 

[3] American Psychological Association. (2006). Multitasking: Switching costs. Retrieved from https://www.apa.org/research/action/multitask